Ένα σύστημα που βοηθά τους Οδηγούς να ανακαλύψουν και να εξελίξουν τις ικανότητές τους. Η Ατομική Πρόοδος είναι ένα σύνολο από προτεινόμενες δραστηριότητες (Μονοπάτια και Πτυχία). Κάθε Οδηγός καλείται να επιλέξει και να ασχοληθεί με κάποιες από αυτές, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του.
Τι είναι;
Γιατί;
Πρόοδος έχει στόχο την ανάπτυξη της προσωπικότητας των Οδηγών.
Μέσα από αυτήν οι Οδηγοί αποκτούν νέες γνώσεις, καλλιεργούν τη δημιουργικότητά τους, ανακαλύπτουν ταλέντα, κλίσεις, νέα ενδιαφέροντα και κάνουν πράξη τη θεωρία του «μαθαίνω κάνοντας» (learning by doing).
Έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν σημαντικές ατομικές αρετές, όπως η αυτογνωσία που χάρη σ’ αυτήν μπορούν να κρίνουν αμερόληπτα τον εαυτό τους, να υπερνικούν τις αδυναμίες τους και να περιορίζουν τα ελαττώματά τους.
Αποκτούν κριτική σκέψη, αυτοπεποίθηση και μαθαίνουν να μη φοβούνται να εκτεθούν στην Ομάδα και κατ’ επέκταση στην κοινωνία. Έτσι βελτιώνουν την προσωπικότητά τους, διαμορφώνουν ισχυρό χαρακτήρα και μαθαίνουν να δέχονται την αξιολόγηση και να αξιολογούν τον εαυτό τους.
Είναι σημαντικό να υπάρχει Ατομική Πρόοδος στο Οδηγικό Παιδαγωγικό Πρόγραμμα (ΟΠΠ), γιατί οι Οδηγοί αναπτύσσουν δεξιότητες σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς ενδιαφερόντων.
Ποιοι;
- Όλοι οι Οδηγοί της Ομάδας επιλέγουν και προετοιμάζουν Μονοπάτια και Πτυχία.
- Η παρουσίαση των Μονοπατιών και Πτυχίων πραγματοποιείται, αφού δώσει ο Οδηγός την Υπόσχεσή του. Ο χρόνος αυτός είναι ικανοποιητικός, για να γνωρίσει ο νέος Οδηγός την Ομάδα. Δίνοντας την Υπόσχεσή του επιβεβαιώνει ότι πράγματι επιθυμεί να είναι μέλος της και ότι θα προσπαθήσει να ζει σύμφωνα με τις αρχές και τις αξίες του Οδηγισμού.
Πότε;
- Οι Οδηγοί αφού επιλέξουν τα Μονοπάτια που τους ενδιαφέρουν, μόνοι τους ή με τη βοήθεια της Ενωμοτίας τους, τα δηλώνουν στον Ενωμοτάρχη τους και εκείνος με τη σειρά του ενημερώνει το Σ.Υ.
- Στη συνέχεια, τα Μονοπάτια και τα Πτυχία που έχουν δηλωθεί, εντάσσονται στις Συγκεντρώσεις ή δράσεις της Ομάδας ή στην κατασκήνωση, ανάλογα με το θέμα τους. Οι Οδηγοί παρουσιάζουν τα Μονοπάτια και τα Πτυχία στις ημερομηνίες που έχει ορίσει το Αρχηγείο ύστερα από συνεννόηση μαζί τους.
- Μονοπάτια και Πτυχία μπορούν να δηλώσουν οι Οδηγοί κατά τη διάρκεια όλης της Οδηγικής χρονιάς.
Πού;
της Συγκέντρωσης, στην εκδρομή, στην κατασκήνωση. Επιλέγεται πάντα το πιο κατάλληλο μέρος ανάλογα με το περιεχόμενο και τις απαιτήσεις τους. Τα Μονοπάτια παρουσιάζονται στο Συμβούλιο Ομάδας, ενώ τα Πτυχία σε κάποιον ειδικό.
Πώς;
Οι Οδηγοί προετοιμάζουν ένα Μονοπάτι ή ένα Πτυχίο έχοντας στο νου τους τα κριτήρια με τα οποία θα αξιολογηθεί η δουλειά τους.
Τα κριτήρια καθορίζονται στο Συμβούλιο Ομάδας, αλλά είναι επιθυμητό κάθε Μονοπάτι ή Πτυχίο:
- Να είναι σωστά προετοιμασμένο.
- Να είναι μέσα στο θέμα.
- Να έχει πρωτοτυπία.
- Να έχει προσεγμένη παρουσίαση.
- Να έχει φαντασία.
Οι Οδηγοί παρουσιάζουν και περνούν τα Μονοπάτια και τα Πτυχία ατομικά, έτσι ώστε κάθε παιδί να αναπτύσσει τα δικά του προσωπικά ενδιαφέροντα και ικανότητες και παράλληλα να ενισχύεται η προσωπική επιλογή και η ατομική προσπάθεια.
Εντούτοις, αν χρειαστεί, μπορεί να τον βοηθήσει στην επιλογή, την προετοιμασία ή και την παρουσίαση ο Ενωμοτάρχης, το Αρχηγείο ή και κάποιος που εμπιστεύεται.
Κατά την αξιολόγηση λαμβάνουμε υπόψη τις τυχόν ιδιαιτερότητες του παιδιού (1ο μονοπάτι, μαθησιακές δυσκολίες κ.λπ.). Στόχος μας είναι η ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού και όχι η αποθάρρυνσή του. Ο «πήχης» ανεβαίνει όσο προχωρά το παιδί στην Πρόοδό του.
Ποια είναι τα στάδια;
Υπόσχεση
Οι νέοι Οδηγοί δίνουν Υπόσχεση σε εύλογο χρονικό διάστημα από την είσοδο τους στην Ομάδα (στην Α’ Τριμηνία).
Η Υπόσχεση αποτελεί επιβεβαίωση από μέρους του παιδιού ότι πράγματι επιθυμεί να είναι μέλος της Ομάδας και ότι θα προσπαθήσει να ζήσει σύμφωνα με τις αρχές και αξίες του Οδηγισμού. Αποτελεί εφαλτήριο για να προοδεύσει ως Οδηγός (ακολουθούν τα Μονοπάτια και τα Πτυχία) και ως άνθρωπος και όχι τροχοπέδη στην Οδηγική Ατομική του Πρόοδο.
Το Αρχηγείο προετοιμάζει τους νέους Οδηγούς για να δώσουν την Υπόσχεσή τους, δίνοντάς τους με ευχάριστο και βιωματικό τρόπο να συνειδητοποιήσουν τις Αξίες του Οδηγικού Νόμου και της Υπόσχεσης. Ακόμη φροντίζει να δημιουργήσει ευκαιρίες, ώστε οι νέοι Οδηγοί να γνωριστούν καλύτερα με τα άλλα μέλη της Ομάδας.
Της Τελετής Υπόσχεσης προηγείται πάντα συζήτηση των παιδιών με τον Αρχηγό με θέμα την Υπόσχεση και τη σημασία της, έτσι ώστε οι Οδηγοί να αποφασίσουν αν είναι έτοιμοι να δώσουν την Υπόσχεσή τους. Κάθε Οδηγός αποφασίζει προσωπικά και μόνο αυτός αν είναι έτοιμος για αυτό το βήμα. Ο Αρχηγός φροντίζει να εμπνεύσει στο παιδί την ιδιαίτερη σημασία της Οδηγικής Υπόσχεσης.
Βρες περισσότερες πληροφορίες για την προετοιμασία για την Υπόσχεση στον “Οδηγό για Υπόσχεση”.
Μονοπάτια και Πτυχία
Μετά την Υπόσχεση παράλληλα με τις δραστηριότητες που προσφέρει η Ομάδα, οι Οδηγοί μπορούν να διαλέξουν μέσα από ένα ευρύ πεδίο ασχολίες με τις οποίες θα ήθελαν να ασχοληθούν ατομικά, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητές τους. Οι δραστηριότητες αυτές είναι τα «Μονοπάτια». Οι Οδηγοί από το βιβλίο του Κλάδου Οδηγών «Κορυφές» επιλέγουν τα «Μονοπάτια» που τους ενδιαφέρουν, τα προετοιμάζουν και τα παρουσιάζουν στην Ομάδα ή στην Ενωμοτία τους. Μπορούν ακόμα να επιλέξουν και «Πτυχία», για να ασχοληθούν με ένα θέμα περισσότερο και να το γνωρίσουν σε βάθος. Κάθε Μονοπάτι και κάθε Πτυχίο που περνούν οι Οδηγοί αποτελεί σημαντικό βήμα στην Ατομική τους Πρόοδο.
Τα Μονοπάτια και τα Πτυχία οδηγούν σε «Κορυφές». Υπάρχουν τρεις Κορυφές τις οποίες σταδιακά μπορούν να «κατακτήσουν» οι Οδηγοί περνώντας ένα συγκεκριμένο αριθμό Μονοπατιών και Πτυχίων:
Για την Α΄ Κορυφή (χάλκινη) απαιτούνται 4 Μονοπάτια, 1 Πτυχίο Οδηγισμού και 1 Πτυχίο επιλογής
Για τη Β΄ Κορυφή (ασημένια) απαιτούνται 4 Μονοπάτια, 1 Πτυχίο Οδηγισμού και 1 Πτυχίο επιλογής
Για τη Γ΄ Κορυφή (χρυσή) απαιτούνται 4 Μονοπάτια, 1 Πτυχίο Οδηγισμού και 1 Πτυχίο επιλογής
Πώς εκπαιδεύουμε τα παιδιά να κάνουν Ατομική Πρόοδο;
- Στην πρώτη τριμηνία προτείνεται να υπάρχει στον Προγραμματισμό μια Συγκέντρωση Προόδου, όπου μέσα από παιχνίδι θα παρουσιάζονται το σύστημα Προόδου, τα κριτήρια αξιολόγησης των Μονοπατιών και διάφοροι τρόποι παρουσίασης Μονοπατιών και Πτυχίων.
- Η παρουσίαση σωστά προετοιμασμένων Μονοπατιών από τους παλαιότερους Οδηγούς μπορεί να είναι μια πολύ καλή εκπαίδευση για τους νέους Οδηγούς που θα τους εμπνεύσει και θα τους παρακινήσει για την Ατομική τους Πρόοδο.
- Στην Εκπαίδευση Ενωμοταρχών και Υπενωμοταρχών τονίζεται ο ρόλος του Ενωμοτάρχη να καθοδηγεί, να ενθαρρύνει και να βοηθά τους νέους Οδηγούς στην επιλογή και την προετοιμασία Μονοπατιών και Πτυχίων.
- Ενωμοτάρχης με τη σειρά του εκπαιδεύει τα παιδιά της Ενωμοτίας του, τα βοηθά στην επιλογή και την προετοιμασία των Μονοπατιών τους και είναι εκεί, για να τα ενθαρρύνει και να τα παροτρύνει να εξελίσσουν την Ατομική τους Πρόοδο.
- Πίνακας Προόδου είτε της Ενωμοτίας είτε όλης της Ομάδας μέσα στην Εστία όπου θα σημειώνεται η Πρόοδος κάθε Οδηγού, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για όλους τους Οδηγούς της Ομάδας.
Ρόλος του Ενωμοτάρχη και της Ενωμοτίας
Αρχηγείο για την Πρόοδο των Οδηγών της Ενωμοτίας του και την προετοιμασία κάποιου Μονοπατιού ή Πτυχίου.
Κάθε Ενωμοτία οφείλει να ενθαρρύνει και να υποστηρίζει την ατομική προσπάθεια των μελών της. Η Πρόοδος του κάθε μέλους της συμβάλλει και στη δική της ανάπτυξη.
Ρόλος του Αρχηγείου
Ευθύνη του Αρχηγείου είναι:
-Να ενθαρρύνει και να προετοιμάζει τους νέους Οδηγούς της Ομάδας να δώσουν Υπόσχεση το συντομότερο δυνατό.
-Να βοηθά τους Οδηγούς να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της Οδηγικής Υπόσχεσης και τη δέσμευση που αναλαμβάνουν δίνοντας την Υπόσχεσή τους.
-Να προβάλλει τη σημασία της Ατομικής Προόδου, ώστε οι Οδηγοί να αντιληφθούν πόσο σημαντικό είναι για τους ίδιους να επιλέγουν Μονοπάτια και Πτυχία. Να τους παρακινεί και να υποστηρίζει κάθε προσπάθειά τους δίνοντας ιδέες και διευκρινιστικές οδηγίες.
-Να δημιουργεί ένα φιλικό κλίμα κατά τη διάρκεια αξιολόγησης των Μονοπατιών, ώστε οι Οδηγοί να μαθαίνουν να αξιολογούν σωστά τα άλλα μέλη της Ομάδας χωρίς να γίνονται διακρίσεις ή να δημιουργούνται παρεξηγήσεις και αντιπάθειες.
-Να φροντίζει να ενημερώνει τους ειδικούς που εξετάζουν τα Πτυχία σχετικά με τα κριτήρια αξιολόγησης.